Законодавци од најмалку шест земји велат дека кинеските дипломати вршат притисок врз нив да не присуствуваат на Самитот фокусиран на Кина во Тајван, во, како што велат, напорите да се изолира самоуправуваниот остров, го пренесува Гласот на Америка извештајот на Асошиејтед прес.
Политичарите во Боливија, Колумбија, Словачка, Северна Македонија, Босна и уште една азиска земја која одби да биде именувана, велат дека добиваат пораки, повици и итни барања за состаноци кои би биле во спротивност со нивните планови да патуваат во Тајпеј, главниот град на островот. Кина жестоко ги брани своите претензии кон Тајван и го гледа како своја територија што треба да биде припоена со сила доколку е потребно.
Самитот започнува во понеделник и го одржува Интерпарламентарната алијанса за Кина, или ИПАК (IPAC), група од стотици пратеници од 35 земји загрижени за тоа како демократиите му пристапуваат на Пекинг. ИПАК долго време се соочуваше со притисок од кинеската влада: некои членови беа санкционирани од Пекинг, а во 2021 година групата беше цел на хакери спонзорирани од Кина, според обвинението на САД објавено претходно оваа година.
Но, Лук де Пулфорд, директорот на алијансата, вели дека притисокот од кинеските власти во изминатите неколку дена бил без преседан. За време на минатите состаноци на ИПАК на други локации, кинеските дипломати им пристапија на пратениците дури откако потврдија присуството. Оваа година, првата на која годишниот самит на ИПАК се одржува во Тајван, се чини дека има координиран обид да се запрат учесниците да присуствуваат.
АП разговараше со тројца пратеници и ги разгледа текстовите и е-поштата испратени од кинески дипломати во кои се прашуваат дали планираат да учествуваат на Самитот.
„Јас сум Ву, од кинеската амбасада“, гласеше пораката испратена до Антонио Милошоски, пратеник во Северна Македонија. „Слушнавме дека добивте покана од ИПАК , дали ќе присуствувате на Конференцијата што ќе се одржи следната недела во Тајван?
Во некои случаи, пратениците опишаа нејасни прашања за нивните планови да патуваат во Тајван. Во други случаи, контактот беше позастрашувачки: еден пратеник за АП изјави дека кинеските дипломати му испратиле порака на шефот на неговата партија со барање да го спречат да оди.
„Тие стапија во контакт со претседателот на мојата политичка партија, го замолија да ме спречи да патувам за Тајван“, рече Санела Клариќ, член на парламентот во Босна. „Ми ја покажа пораката од нив. Тој рече: „Ќе те советувам да не одиш, но не можам да те спречам, тоа е нешто што треба сама да одлучиш“.
Кина рутински се заканува со одмазда против политичарите и земјите кои покажуваат поддршка за Тајван, кој има само неформални односи со повеќето земји поради кинескиот дипломатски притисок. Клариќ рече дека притисокот бил непријатен, но само ја зголемил нејзината решеност да оди на патување.
„Навистина се борам против земји или општества каде што алатката за манипулирање и контрола на луѓето е стравот“, рече Клариќ, додавајќи дека тоа ја потсетува на заканите и заплашувањата со кои се соочила додека страдала низ војните во Босна во 1990-тите. „Навистина го мразам чувството кога некој те плаши“.
Кинеското Министерство за надворешни работи не одговори веднаш на барањето за коментар.
Де Пулфорд го нарече притисокот на кинеската Влада „грубо странско мешање“.
„Како би се чувствувале претставниците на НР Кина ако се обидеме да им кажеме за нивните планови за патување, каде можат, а каде не можат да одат?“, рече Де Пулфорд, користејќи го акронимот за официјалното име на Кина, Народна Република Кина. Мислат дека можат да се мешаат во плановите за патување на странските законодавци“.
Законодавците од 25 земји се очекува да присуствуваат на овогодинешниот Самит и ќе имаат средби на високо ниво со тајвански претставници, се вели во соопштението.
Тајванското Министерство за надворешни работи не одговори веднаш на барањето за коментар.
Минатата недела, Пекинг го критикуваше Тајван за неговите годишни воени вежби во Хан Куанг, велејќи дека тајванската владејачка Демократска напредна партија „врши провокации за да побара независност“.
„Секој обид да се подигнат тензиите и да се користи сила за да се бара независност или да се отфрли повторно обединување е осуден на неуспех“, изјави за новинарите портпаролот на кинеското Министерство за надворешни работи, Мао Нинг.
