Веднаш по падот на Башар ал Асад, Израел нападна речиси 500 воени цели во Сирија, уништувајќи ја морнарицата и, според сопствените тврдења, елиминирајќи 90% од познатите сириски ракети земја-воздух.
Сепак, освојувањето на највисокиот врв во Сирија, планината Хермон, може да се покаже како едно од најтрајните достигнувања, пишува CNN.
И покрај тоа, израелските власти инсистираат на тоа дека окупацијата е привремена.
„Ова е највисоката точка во регионот, со поглед на Либан, Сирија и Израел“, рече Ефраим Инбар, директор на Ерусалимскиот институт за стратегија и безбедност (JISS). Стратешки, тоа е исклучително важно. Нема замена за планината.
Врвот на планината Хермон се наоѓа во Сирија, во тампон зоната што ги одвојуваше израелските и сириските сили педесет години. Минатиот викенд израелските војници ја презедоа контролата врз областа. Пред тоа, врвот на планината беше демилитаризиран и под надзор на мировните сили на ОН – највисоката постојана позиција на таквите сили во светот.
Министерот за одбрана на Израел, Израел Кац, во петокот ѝ нареди на армијата да се подготви за суровите зимски услови на планината. „Поради развојот на ситуацијата во Сирија, од најголема безбедносна важност е да ја задржиме нашата контрола над врвот на планината Хермон“, се вели во неговата изјава.
Според сириската активистичка група „Гласот на престолнината“, израелските сили напредувале понатаму од планината Хермон, до Бекаесум, приближно 25 километри од главниот град на Сирија. Си-Ен-Ен не можеле независно да ги потврдат тврдењата, додека портпаролот на израелската војска ги отфрли тврдењата за „напредување кон Дамаск“.
Израел ја зазеде Голанската Висорамнина, стратешкото високо место во југозападна Сирија што се граничи со планината Хермон, за време на војната во 1967 година и оттогаш ја окупира. Сирија се обиде да ја врати областа со ненадеен напад во 1973 година, но безуспешно. Израел ја анектираше територијата во 1981 година, што е нелегално според меѓународното право, иако САД го признаа израелскиот суверенитет над Голанската висорамнина за време на администрацијата на Доналд Трамп.
Израел со децении ги држи долните падини на Хермон, па дури и управува со ски-центар таму, додека врвот досега остана во границите на Сирија.
„Немаме намера да се мешаме во внатрешните работи на Сирија“, рече израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху во видеото неколку дена по бомбардирањето на сириските цели и заземањето на тампон зоната. „Но, ние секако имаме намера да ги преземеме сите неопходни мерки за да ја обезбедиме нашата безбедност.
Планината Хермон е стратешко богатство под контрола на Израел. Со 2.814 метри, тој е повисок од која било точка во Сирија или Израел, а понизок од само еден врв во Либан.
„Луѓето понекогаш велат дека земјата не е важна во ерата на ракетите – тоа едноставно не е точно“, тврди Инбар.
Во академски труд од 2011 година, Инбар ги опишал бројните стратешки предности на Хермон.
„Овозможува електронско набљудување длабоко во сириската територија, обезбедувајќи му на Израел капацитет за рано предупредување во случај на напад“, напиша тој. Според него, напредните технолошки алтернативи, како што е воздушниот надзор, не се споредливи. „За разлика од планинските инсталации, овие алтернативи не можат да носат тешка опрема како големи антени и можат да бидат соборени со ракети земја-воздух.
Покрај тоа, врвот е на само 35 километри од Дамаск, што значи дека контролата на падините на Хермон – сега исто така под контрола на израелската армија – им овозможува на артилериските пушки да стигнат до сириската престолнина.
Водачот на сириските бунтовници Мохамад ал Голани вчера го обвини Израел дека ја „пречекорува линијата“ со своите дејствија во Сирија, посочувајќи дека не е заинтересиран за конфликт со Израел, додека соседните земји го повикаа Израел да се повлече од целата сириска територија.
По состанокот во Акаба со претставници од Турција, Ирак, Египет и Европската комисија, јорданскиот вицепремиер Ајман Сафади го обвини Израел дека се обидува да го искористи вакуумот на моќта во Сирија. Сафади предупреди дека стабилноста на Сирија е „столб на безбедноста на регионот“ и дека Израел, непочитувајќи го сирискиот суверенитет, ризикува „експлозија на ситуацијата“.
Нетанјаху, од друга страна, инсистираше на тоа дека неговата „рака е подадена“ кон новата влада во Сирија. Но, во светот по 7-ми октомври, тој и другите израелски безбедносни функционери јасно ставија до знаење дека нема да ризикуваат безбедносни закани.
„Тоа првенствено ни носи безбедност“, рече пензионираниот бригаден генерал Израел Лив за операциите на Израел во Сирија. „Научивме што се случува во другите земји кога терористичките организации ќе добијат воена опрема.
Нетанјаху исто така нагласи дека окупацијата е привремена. „Израел нема да дозволи џихадистичките групи да го пополнат тој вакуум и да им се закануваат на израелските заедници во Голанската висорамнина со напади слични на оние на 7 октомври“, рече тој. Неговиот услов за повлекување е формирање сириски сили „посветени на договорот од 1974 година“ и може да гарантира гранична безбедност.
Кога тоа би можело да се постигне сè уште не е познато.
„Повлекувањето е политичка одлука“, заклучи Инбар. „Војската би сакала да остане таму.
